Ֆիզիկա. Գոլորշիացում և խտացում: Եռում: Եռման ջերմաստիճան: Շոգեգոյացման տեսակարար ջերմունակություն:

1. Ի՞նչ է շոգեգոյացումը, և ինչ ձևով է այն արտահայտվում:

Շոգեգոյացումը նյութի անցումն է հեղուկ կամ պինդ վիճակից գազային վիճակի։

2․ Ի՞նչ է գոլորշիացումը։

Գոլորշիացում հեղուկի ազատ մակերևույթից շոգեգոյացումն է։

3․ Ինչո՞ւ է հեղուկը գոլորշիանում բոլոր ջերմաստիճաններում։

Գոլորշիացում լինում է, երբ հեղուկի մակերևույթին մասնիկները իրենց քաոսային շարժումով անջատվում են հեղուկից և դառնում գազ։ Մասնիկները միշտ կինետիկ էներգիա ունեն, բացի -273 oC-ից, որը հնարավոր չէ ստանալ։

4. Ինչի՞ց է կախված հեղուկի գոլորշիացման արագությունը։

Հեղուկի գոլորշիացման արագությունը կախված է մասնիկների շարժման արագությունից, որը կախված է հեղուկի ներքին էներգիայից։

5. Ի՞նչ է խտացում։

Խտացումը նյութի անցումն է գազային վիճակից հեղուկ վիճակի։

6. Ո՞ր գոլորշին է կոչվում հագեցած։

Հագեցած գոլորշին այն գոլորշին է, որը իր հեղուկի հետ շարժուն հավասարակշռության մեջ է։

7. Ո՞ր պրոցեսն են անվանում եռում։

Եռումը այն շոգեգոյացումն է, որը տեղի է ունենում հեղուկի ամբողջ ծավալում։

8. Ի՞նչն են անվանում հեղուկի եռման ջերմաստիճան։

Հեղուկ եռման ջերմաստիճանը այն ջերմաստիճանն է, որին սկսում է եռալ հեղուկը։

9. Ի՞նչն են անվանում շոգեգոյացման տեսակարար ջերմություն։

Շոգեգոյացման տեսակարար ջերմությունը այն ջերմաքանակն է, որը անհրաժեշտ է 1 կգ զանգվածով հեղուկը նույն ջերմաստիճանի գոլորշու փոխարկելու համար։

10․ Ո՞րն է միավորը միավորների ՄՀ-ում։

ՄՀ-ում շոգեգոյացման տեսակարար ջերմության միավորը Ջ/կգ-ն է։

Ֆիզիկա․ Տեսակարար ջերմունակություն: Ջերմային հաշվեկշռի հավասարումը։ Նյութի ագրեգատային վիճակները։ Բյուրեղային մարմինների հալումն ու պնդացումը:

1. Ինչ է ջերմաքանակը։

Ջերմաքանակը մարմնի ներքին էներգիայի փոփոխությունն է ջերմահաղորդման պրոցեսում։

2. Ինչ միավորներով է արտահայտվում ջերմաքանակը միավորների ՄՀ-ում:

Ջոուլ (Ջ), կիլոջոուլ (կՋ), մեգաջոուլ (ՄՋ)

3. Որ դեպքում է ավելի շատ ջերմաքանակ պահանջվում ՝նույն զանգվածի գոլ, թե եռման ժամանակ:

Եռման համար ավելի շատ ջերմաքանակ է պահանջվում։

4. Մարմնի ստացած ջերմաքանակը կախված է արդյոք մարմնի նյութի տեսակից։

Մարմնի ստացած ջերմաքանակը կախված է ոչ միայն նյութի տեսակից, այլ նաև ջերմաստիճանի փոփոխությունից և մարմնի նյութի տեսակից։

5. Մարմինների որ հատկությունն է բնութագրում ջերմունակությունը:

Մարմնի այն հատկությունը, որը բնութագրում է ջերմունակությունը, կոչվում է տեսակարար ջերմունակություն։

6. Որ ֆիզիկական մեծությունն են անվանում ( նյութի) տեսակարար ջերմունակություն:  

Տեսակարար ջերմունակությունը այն ֆիզիկական մեծությունն է, որը հավասար է մարմնին հաղորդած ջերմաքանակի հարաբերությունը մարմնի զանգվածին և մարմնի ջերմաստիճանի փոփոխությունը։

7. Ինչ է ցույց տալիս տեսակարար ջերմունակությունը:

Տեսակարար ջերմունակությունը ցույց է տալիս այն ջերմաքանակը, որը հարկավոր է 1 կգ զանգվածով նյութի ջերմությունը փոփոխել 1 oC-ով։

8. Ինչ միավորով է չափվում տեսակարար ջերմունակությունը:

Տեսակարար ջերմունակությունը չափվում է Ջ/կգ * oC:

9. Գրել տեսակարար ջերմունակությունը սահմանող բանաձևը:

c = Q/m(t2 – t1)

c = նյութի տեսակարար ջերմունակություն
Q = մարմնին հաղորդած ջերմաքանակ
m = մարմնի զանգված
t2 = մարմնի վերջնական ջերմաստիճան
t1 = մարմնի սկզբնական ջերմաստիճան

10. Ինչ բանաձևով են որոշում տաքանալիս մարմնի ստացած ջերմաքանակը: Իսկ սառելիս մարմնի տված ջերմաքանակը։

Տաքանալիս մարմնի ստացած ջերմաքանակը որոշվում է հետևյալ բանաձևով․

Q1 = cm(t2 – t1)

Որտեղ․
Q = մարմնի ստացած/կորցրած ջերմաքանակ
c = նյութի տեսակարար ջերմունակություն
m = մարմնի զանգված
t2 = մարմնի վերջնական ջերմաստիճան
t1 = մարմնի սկզբնական ջերմաստիճան
t1 < t2

Սառելիս մարմնի կորցրած ջերմաքանակը որոշվում է հետևյալ բանաձևով․

Q2 = cm(t2 – t1)

Որտեղ․
Q = մարմնի ստացած/կորցրած ջերմաքանակ
c = նյութի տեսակարար ջերմունակություն
m = մարմնի զանգված
t2 = մարմնի վերջնական ջերմաստիճան
t1 = մարմնի սկզբնական ջերմաստիճան
t1 > t2

11. Ձևակերրպել ջերմափոխանակման օրենքը։

Եթե ջերմափոխանակությանը մասնակցող մարմինների համակարգը մեկուսացնենք արտաքին միջավայրից, ապա որոշ ժամանակ անց այդ մարմինների ջերմաստիճանները կհավասարվեն։ Այդ ընթացքում տաք մարմինների տվախ Q1 ջերմաքանակի և սառը մարմինների ստացած Q2 ջերմաքանակի գումարը զրո է։

12. Ի՞նչ ագրեգատային վիճակներում կարող է լինել նյութը:

Նյութը կարող է լինել պինդ, հեղուկ, և գազ։

13. Որո՞նք են ջրի ագրեգատային վիճակները:

Ջրի ագրեգատային վիճակները սառույցն են, ջուրը, և ջրի գոլորշին։

14. Ինչո՞վ են բնորոշվում նյութի այս կամ այն ագրեգատային վիճակները:

պինդ մարմինը պահպանում և իր ջևը, և՝ ծավալը, հեղուկը պահպանում է ծավալը, բայց ձևը փոխվում է և ընդունում անոթի ձևը, և գազը ունի ո՜չ սեփական ծավալ, ո՜չ էլ ձև։

15. Ինչպիս՞ի դիրքերում են մոլեկուլները գազերում, հեղուկներում և պինդ մարմիններում:

Գազերում մոլեկուլները ազատ շարժվում են։
Հեղուկներում մոլեկուլները ազատ շարժվում են և իրար կպած են մնում թույլ միջմոլեկուլային ուժերի շնորհիվ։
Պինդ մարմինների մոլեկուլները չեն շարժվում և մնում են կպած և՝ միջմոլեկուլային ուժերի, և՝ կապերի շնորհիվ։

16.Ո՞ր պրոցեսն է կոչվում հալում:

Հալումը բյուրեղային նյութի անցումն է պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի։

17.Ո՞ր պրոցեսն է կոչվում պնդացում:

Պնդացումը բյուրեղային նյութի անցնումն է հեղուկ վիճակից պինդ վիճակի։