վարժ․ 858
լուծում․
1) 12 + 7 = 19
2) 19 * 12 = 228
3) 19 * 2 = 38
4) 12 * 2 = 24
5) 24 + 38 = 62
պատ. 62 սմ, 228 սմ²
վարժ․ 858
լուծում․
1) 12 + 7 = 19
2) 19 * 12 = 228
3) 19 * 2 = 38
4) 12 * 2 = 24
5) 24 + 38 = 62
պատ. 62 սմ, 228 սմ²
1.Անգիր սովորիր Զահրատի (արևմտահայ գրող, ով ծնվել, ապրել և ստեղծագործել է Թուրքիայում) «Կաղանդի գիշեր» բանաստեղծությունը:
Կաղանդի գիշեր (կրճատած)
Լույսեր վառեցէք – եթէ չի բավեր
Ձեզ տաքցնելու ձեր լույսը ներքին-
Տօն է այս գիշեր…
հույսեր վառեցէք – եթէ չեն բավեր
Ձեզ տաքցնելու ձեր հույսերը հին-
Տօն է այս գիշեր…
Լույսեր ու հույսեր վառեցէք գույն գույն,
Երգեր երգեցէք հինէն ու նորէն-
Տօ՛ն է այս գիշեր…
Դեղինով նշված բառերը կարդա այսպես.
Լոյսեր-լույսեր
յոյսեր— հույսեր
բաւեր— բավեր (հերիքել, բավականացնել)
գոյն-գոյն — գույն-գույն
2. Անգիր սովորիր նաև Զահրատի «ԿԱՂԱՆԴԻ ԾԱՌ ՄԸ» բանաստեղծությունը:
Կաղանդի ծառ մը շտկելու համար
Երկու բան պէտք է
Նախ ծառ մը — հետո զարդեր ծառին վրա
Կաղանդի ծառ մը շտկելու համար
Երեք բան պէտք է
— Ծառէն զարդէն զատ
հավատքը գալիք աղվոր օրերու
Կաղանդի ծառ մը շտկելու համար
Մէկ բան կբավե — ոչ ծառ ոչ ալ զարդ —
Ատիկա խիճերն ադամանդ կարծող
Միամիտ հոգվույս բարի խաբկանքն է
Կաղանդի ծառ մը շտկելու համար
Արդէն պատրանքը լրիվ կբավե
Բարի տարի ձեզ և բարի պատրանք:
Դեղինով նշված բառերը կարդա այսպես.
Հաւատքը-հավատք
աղուոր-աղվոր
կը բաւէ-կբավե
հոգւոյս-հոգվույս
լրիւ-լրիվ
Լուռ գիշեր էր, գետինը հարթ ծածկված էր ձյունով։ Տան պատուհանից ներս սեղանն էր երևում, որի վրա դարչինով թխվածքաբլիթ ու կաթ էր դրված։ Տոնածառը զարդարված էր լույսերով և տոնածառի խաղալիքներով։ Ձմեռ պապիկը մտնում է տուն, նվերները դնում տոնածառի տակ և դուրս գալիս։
Լույսը բացվում է, երեխաները ուրախ վեր են թռնում, արթնացնում ծնողներին, որ բացեն նվերները․․
1. Բացատրի՛ր Կաղանդ, Կաղանդ Պապա, չհատնել, անուշապուր բառերը:
Կաղանդ – արեմտահայերեն նշանակում է ձմեռ պապիկ
Կաղանդ պապա – արեմտահայերեն նշանակում է ձմեռ պապիկ
Չհատնել – չվերջանալ
Անուշապուր – ծիրանաչրով և սոխառածով պատրաստվող քաղցր ապուր
2. Անուշապուր բառը բաղադրիչների բաժանի՛ր, այդ բառի բաղադրիչներով կազմի՛ր նոր բառեր:
անուշ – անուշաբույր, անուշահոտ
ապուր – թանապուր, ոսպապուր
3. Գրի՛ր բարձրանալ, հատնել, ճերմակ, բերել, գալ, քանդել բառերի հականիշները:
բարձրանալ – ցածրանալ, իջնել
հատնել – լինել; սկսել
ճերմակ – սև
բերել – տանել
գալ – գնալ
քանդել – սարքել, ուղել
————————————————————————
bararanonline.com-ն է օգտագործվել
պարզ․
վարազ
կով
կասկած
քեզ
ամբողջ
բնավ
զինվոր
կազմ
թրի
ճակատի
ածանցավոր․
անխոնջ
եռանդով
սրում
հեգնող
ժպիտով
աշխարհում
հավնոցից
խաղաղության
սրբած
թշնամին
բարդ ածանցավոր․
չարչարում
ծով-քրտինք
ՎԱՐԱԶՆ ՈԻ ԱՂՎԵՍԸ
Վարազը ժեռուտ քարերի վըրա Անխոնջ եռանդով
Սըրում էր մեկ-մեկ ժանիքներն իրա:
Հեգնող ժպիտով
Աղվեսը նրան հարց արավ, ասաց.
-Ո՛վ կտրիճ եղբայր,
Ո՛չ կովի լուր կա և ո՛չ էլ կասկած,
Ի՞նչ ես վայրապար Ծով-քրտինք մտել ու քեզ չարչարում:
Իսկ վարազն այսպես պատասխան տվավ
-Ամբողջ աշխարհում
Խորամանկ, խելոք
Հաճել ես համբավ,
Բայց խելքըղ, իրոք,
Հավնոցից հեռու չի անցնում բնավ:
Զինվորը պիտի
Խաղաղության մեջ և ո՛չ թե մարտի
Զենքերը սրե, և պատրաստ ու կազմ՝
Աչալուրջ լինի:
Գիտցի՛ր, որ ժանգն է ծնել պատերազմ.
Սրբած թրի դեմ դուրս գալ ճակատի
Թշնամին նվազ ախորժակ ունի:
վարժ․ 77
Մոր քույրը – Մորաքույր
Դարպասը պահող – Դարպասապահ
Ժամանակ ցույց տվող – ժամացույց
Ջրի աման – ջրաման
Գաղտնիք պահող – գաղտնապահ
Նավ վարող – նավապետ
Ծաղկի թերթիկ – ծաղկաթերթ
Արագ վազող – արագավազ
Ամենից մեծ – ամենամեծ
Պոչ չունեցող – անպոչ
Անուշ համ ունեցող – անուշահամ
Քարով շինված – քարաշեն
Կին բժիշկ – բժշկուհի
Բալի ծար – բալենի
վարժ․ 78
Բարի սիրտ ունեցող – բարեսիրտ
Խիղճ չունեցող – անխիղճ
Բարձր ձայնով – բարձրաձայն
Միշտ ժպտուն – ժպտացող
Գանձը պահելու տեղ – գանձարան
Կապույտ աչքերով – կապտաչյա
Արքայի որդի – արքայազն
Հույների երկիր – Հունաստան
Փոքր էշ – իշուկ
Ծաղիկներով զարդարված – ծաղկազարդ
Քաղաքում ապրող – քաղաքացի
Հայերի երկիր – Հայաստան
վարժ․ 79
Ավետիս բերող – ավետաբեր
Արագ ընթացող – արագընթաց
Բաժակը ձերքին արտասանվող ծառ – բաժակաճար
Վեպ գրող – վեպագիր
Բառարան գրող – բառագիր
արտասահմանում ապրող մարդ – արտասանմացի
բույսերի մասին գիտություն – բուսաբանություն
Ես ընտրել եմ «Վարազն ու աղվեսը»։
ՎԱՐԱԶՆ ՈԻ ԱՂՎԵՍԸ
Վարազը ժեռուտ քարերի վըրա
Անխոնջ եռանդով
Սըրում էր մեկ-մեկ ժանիքներն իրա:
Հեգնող ժպիտով
Աղվեսը նրան հարց արավ, ասաց.
-Ո՛վ կտրիճ եղբայր,
Ո՛չ կռվի լուր կա և ո՛չ էլ կասկած,
Ի՞նչ ես վայրապար
Ծով-քրտինք մտել ու քեզ չարչարում:
Իսկ վարազն այսպես պատասխան տվավ
-Ամբողջ աշխարհում
Խորամանկ, խելոք
Հաճել ես համբավ,
Բայց խելքըղ, իրոք,
Հավնոցից հեռու չի անցնում բնավ:
Զինվորը պիտի
Խաղաղության մեջ և ո՛չ թե մարտի
Զենքերը սրե, և պատրաստ ու կազմ՝
Աչալուրջ լինի:
Գիտցի՛ր, որ ժանգն է ծնել պատերազմ.
Սրբած թրի դեմ դուրս գալ ճակատի
Թշնամին նվազ ախորժակ ունի:
Այս առակի խրատը սովորեցնում է, որ մարդը ամեն ինչի համար պետք է պատրաստ լինի։ Կռվի, աշխատանքի, դպրոցի և ուրիշ գործերի համար պետք է պատրաստվի նախօրոք։
Նա անվերջ և անկանգ քայլում է, քայլում։ Ի վերջո, նա անշունչ և հոգնած հասավ, աշխարհի մյուս կողմում մի փոքր քաղաք, որտեղ դեռ առավոտ էր։ Այդտեղ նա մի ուրիշ պատի տակ նստեց, և մտածեց։
Մի քիջ հետո մի մարդ նկատում է նրան և ասում․ «Ինչու՞ ես նստած պատի տակ։» Նա պատտասխանեց․ «Ես որբ եմ։ Ես տուն չունեմ։», «Արի գնանք իմ տուն։ Ես քեզ կխնամեմ։»։ Նրանք գնացին մարդու տունը։ Նա փողոցի մյուս երեխաների հետ ընկերներ դարձավ, և որբը ուրախ- ուրախ ապրեց մարդու հետ, լավ սովորեց, մեծացավ և երբ մեծ էր և հարուստ, նա ուրիշ որբերին օգնեց։
անտուն, անընդհատ, անվախ, անգութ, անտեր, անծանոթ,
Խրճիթ- տնակ, հյուկաղ
ճամփորդ- ճանապարհորդ, ուղեվոր
հրճվանք- ուրախություն
խավար- մութ, անլույս
անգութ- դաժան
ամուր- դատարկ
Քնքուշ- կոպիտ
խեղճ- հարուստ
վերելք- վայրեջք
անվախ- վախկոտ
խավար- լույս, լուսավոր
խրճիթ- դղյակ
————————————————————————
https://bararanonline.comն է օգտագործվել
վարժ․ 860
a + b = 500
a + 20 = b
լուծում 1․
1) 20 : 2 = 10
2) 500 : 2 = 250
3) 250 – 10 = 240
4) 250 + 10 = 260
լուծում 2․
1) a + b = 500; b = a + 20
2) a + a + 20 = 500
3) 2a = 500 – 20 = 480
4) a = 240; b = a + 20 = 260
պատ․ a = 240 հա b = 260 հա
վարժ․ 861
լուծում․
1) 2,673 * 4 = 10,692
2) 10,692 + 750 = 11, 448
պատ․ 114 մ 48 սմ
վարժ․ 862
լուծում․
1) 20 * 67 = 1,340
2) 20,100 : 1,340 = 15
պատ․ 15 օր
վարժ․ 857
պատ․
ADC = 90°
AEC = 110°
AFC = 150°
վարժ․ 858
լուծում.
1) 12 – 7 = 5
2) 12 + 5 = 17
3) 17 * 2 = 34
4) 12 * 5 = 60
պատ․
պ․գիծ․ 34 սմ
մ․երես․ 60 սմ²
վարժ․ 859
լուծում․
1) 5 * 5 = 25
2) 25 * 6 = 150
պատ․ 150 սմ²