վարժ. 81-բ,ժ
բ) x = 8 * 2 = 1 = x = 16
ժ) x = 8 * 21 : 3 = = 56
վարժ. 82-բ,դ
բ) x = 7 * 5 : 9 = 35/9
դ) x = 7 * 15 : 25 = 105/25 = 21/5
վարժ. 59-բ,դ
բ) 34 : 3 = 306 : 27
դ) 1/2 : 1/12 = 9 : 3/2
վարժ. 84
լուծում.
1) 64 : 16 = 4
2) 21 : 4 = 21/4
պատ. 21/4 կամ 5 1/4
Առաջադրանքներ.
Այո, ինձ համոզեց, որովհետև թվում է, որ գիտականորեն հիմնավորված է։
Ահը կարող է մարդուն դարձնել և՜ ավելի լավը, և՜ ավելի վատը։ Կարծում եմ, որ ահը դարձնում է մարդուն ավելի զգույշ, ինչը նրան պաշտպանում է բազմաթիվ վտանգներից։ Օրինակ. մարդը փողոց անցնելիս նայում է երկու կողմերը, հետո անցնում, կամ էլ դանակով մի բան կտրելիս ուշադիր է լինում, որ իրեն չվնասի։
Ահը կարող է մարդուն հետ պահել ոչ միայն վտանգներից, այլ կյանքում մեծ բաների ձգտելուց կամ նոր բաներ փորձելուց։ Սպորտային շատ տեսակներ օրինակ՝ լողը, սարեր մագլցելը, մեքենաների մրցավազքը մարկանց մոտ վախ են առաջացնում, և մարդը, վախից ելնելով, կարող է դրանք նույնիսկ չփորձել։ Նույնը վերաբերում է նաև մեծ գործերին, որոնք սկսելու համար պետք է չվախենալ հնարավոր ռիսկերից և դժվարություններից։
Տնային աշխատանք.
1.Ընտրիր ճիշտ համեմատություն կազմած հավասարությունները:
2.Գտիր համեմատության անհայտ անդամը
4 : 2 = 12 : 6
14 : 36 = 7 : 18
3.Գտե՛ք այն թիվը, որը տառի փոխարեն գրելու դեպքում կստացվի հավասարություն.
9 – 7 3/5 = 1 2/5
14 2/5 + 5 4/5 = 20 1/5
4.Խնձորները չորանալիս կորցնում են իրենց զանգվածի x-ը։ Որքա՞ն խնձորաչիր կստացվի 1200 կգ թարմ խնձորից։
1200 * x
5.Ծառուղու երկու կողմերում տնկեցին 25-ական սոսի, իսկ նրանցից յուրաքանչյուր երկուսի միջև` հասմիկի 2 թուփ: Հասմիկի քանի՞ թուփ տնկեցին:
(25 – 1) * 2 = 48 թուփ
56. Գրի՛ առեք համեմատությունը.
ա) 6-ը հարաբերում է 5-ին այնպես, ինչպես 2-ը հարաբերում 5/3-ին,
6 : 5 = 2 : 5/3
բ) 1-ը հարաբերում է 100-ին այնպես, ինչպես 10-ը հարաբերում է 1000-ին,
1 : 100 = 10 : 1000
գ) 63-ը հարաբերում է 49-ին այնպես, ինչպես 45-ը հարաբերում է 35-ին,
63 : 49 = 45 : 35
դ) 2/7-ը հարաբերում է 5-ին այնպես, ինչպես 4-ը հարաբերում է 70-ին:
2/7 : 5 = 4 : 70
57. Փոխանակելով համեմատության միջին եւ եզրային անդամների տեղերը` կազմե՛ք երեք նոր համեմատություն.
ա) 3 : 5 = 21 : 35,
5 : 3 = 35 : 21
3 : 21 = 5 : 35
21 : 3 = 35 : 5
բ) 52 : 39 = 60 : 45,
39 : 52 = 45 : 60
60 : 52 = 45 : 39
52 : 60 = 39 : 45
գ) 9 : 1/2 = 63 : 7/2|
1/2 : 9 = 7/2 : 63
63 : 9 = 7/2 : 1/2
9 : 63 = 1/2 : 7/2
դ) 4/5 : 2/3 = 12 : 10
2/3 : 4/5 = 10 : 12
10 : 2/3 = 12 : 4/5
4/5 : 12 = 2/3 : 10
59. Գտե՛ք իրար հավասար հարաբերությունները եւ նրանցից համեմատությո՛ւն կազմեք.
ա) 15 : 35, 9 : 60, 3 : 7,
15 : 35 = 3 : 7
բ) 34 : 3, 306 : 27, 262 : 24,
34 : 3 = 306 : 27
գ) 354/273, 4/3, 492/369,
4/3 = 492/369
դ) 1/2 : 1/12, 3/4 : 1/9, 9 : 3/2:
1/2 : 1/12 = 9 : 3/2
60. Հետեւյալ թվերից կազմե՛ք համեմատություններ.
ա) 4, 6, 12, 8,
12 : 6 = 8 : 4
4: 8 = 6 : 12
6 : 4 = 12 : 8
4 : 6 = 8 : 12
բ) 15, 18, 6, 5,
18 : 15 = 6 : 5
15 : 18 = 5 : 6
18 : 6 = 15 : 5
6 : 18 = 5 : 15
գ) 3 3/10, 2 1/5, 120, 80
120 : 3 3/10 = 80 : 2 1/5
3 3/10 : 120 = 2 1/5 : 80
3 3/10 : 2 1/5 = 120 : 80
2 1/5 : 3 3/10 = 80 : 120
դ) 5 1/2, 7 7/32, 6 2/3, 8 3/4։
5 1/2 : 6 2/3 = 7 7/32 : 8 3/4
6 2/3 : 5 1/2 = 8 3/4 : 7 7/32
5 1/2 : 7 7/32 = 6 2/3 : 8 3/4
7 7/32 : 5 1/2 = 8 3/4 : 6 2/3
Առաջադրանքներ.
զով – թեթև ախորժելի սառնություն
հետզհետե – իրար հետևից
նոսրանալ – պակասել
թավիշ կանաչ – խիտ բուսականություն
չնաշխարհիկ – աննման, արտակարգ գեղեցիկ
աղմկարար – աղմուկ բարձրացնող
ապառաժ – քարաժայռ
որսառատ – որսով առատ
ծմակ – անտառի խիտ տեղ
մացառ – փշոտ թփաբույս
ճարճատյուն – կոտրվելու ու ջարդվելու սուր և կրկնվող ձայն
աղեկտուր – մեղքը տվող
կաշկանդող – պահող, արգելող, կապկպող
ողորկ – հարդ
խուզարկել – հետախուզել, շուրջը նայել, զննել
փոմփոխ – ծառի վրա նոր ծաղիկների կամ տերևների փունջ
սրտաճմլիկ – սիրտը ճմլող
սնահավատություն – դատարկ/անիրական բաների հավատալը
անդրդվելի – համառ, անկոտրում
դարդ – վիշտ, հոքս
մելամաղձոտ – մռայլ, տխրագին, թախցոտ
թավուտ – խիտ թփերով անտառ
ծերպ – փոքր անցք, ճեղք, խորշ
կածան – անտառային ճանապարհ, արահետ
եթիմ – որբ, հայր և մայր չունեցող
թվանք – հրացան
ջիգյար – մոր սիրտ
փարվել – փաթաթվել, գրկվել
կայտառ – շարժումով լեցուն, եռանդուն
կցկտուր – անկապ, անավարտ
շաղակրատել – շատախոսել
դեպո – գնացքի վերանորոքման կայարան
կառամատույց – ուղևորման հարթակ երկաթողային կայարանում –
սրտակտուր – սրտաճմլիկ, հուզիչ
սիրասուն – սիրով սնված
անառիկ – ամուր, անմատչելի
Երկու մայրերը իրենց երեխաներին սիրում են նույն կերպ և պատրաստ են պաշտպանել նույն կերպ։
Նա միայն փոքր տղայի հետ էր իրեն ապահով զգում, և նա, նույնիսկ երբ մեծանում էր, էլի շատ էր խաղում տղայի հետ։
Ես մտածում եմ, որ բոլոր մայրերը այդպես են սիրում իրենց երեխաներին, որովհետև իմ մայրը ինձ այդպես է սիրում, ինչպես և ես նրան եմ սիրում։
During the summer holiday, me and my family didn’t really do much due to Covid-19. I read a bunch of books though. I re-read The Adventures of Tom Sawyer (but this time in Armenian) which I liked no less than the first time. I read Treasure Island (in English), and two Armenian books: Four Golden Buttons, and The Adventures of Sur and Sam.
The only family trip we did during the summer holidays is visiting the Syunik region. It was very nice there, the view of the mountains was great, and although I’m usually much more interested in games, I gotta admit that seeing all the historic stuff in Syunik and learning about them was really interesting. I was interested, but it wasn’t visible. If you looked at me, you wouldn’t think I was interested, you’d think I was tired.
The reason I was tired is because all day we were walking. With every hotel except the last one we went to, we only went back to sleep, woke up, and continued exploring all day before going to the next hotel. The last hotel had a pool, and it was fun to swim in there, which is why we stayed home all day. I also had my feet bleed from the bottom twice because of doing stupid stuff. Good times.
During the trip, we went to the longest cable car in the world, and got a good view of the tall and beautiful mountains of Syunik. At the other end, we went to Tatev monostry, and ate Tatev gata, which was really good. I actually rode a horse in this nearby park (near the monostry and cable car). The guy was letting people pay so that they can ride a horse.
We also went to Խնձորեսկ where people used to live a hundred years ago. They lived in these caves which had two benefits: The homes were hidden under the grass and it was hard to gain access to the homes.
This is unrelated to Syunik, but I’m gonna mention it cause we went here during the summer. We went to Garni temple and Geghard church. Near that area there were some natural hexagon cliffs which looked really cool.
Թվարկել կենցաղում հանդիպող քիմիական և ֆիզիկական երևույթները:
1. Որո՞նք են ֆիզիկական երևույթները: Ներկայացրե՛ք օրինակներ:
Երբ նյութը չի փոխվում, բայց վիճակը, խտությունը, ձևը փոխվում է։
Օրինակ՝ Սառույցի հալվելը, թղթի կտրվելը, հացի չորանալը, ձյան և անձրևի գալը, քամու փչելը, ամպերի առաջանալը, էլեկտրական հոսանքը։
2. Որո՞նք են քիմիական երևույթները: Ներկայացրե՛ք օրինակներ:
Երբ նյութը փոխվում է, և առաջանում են նոր նյութեր։
Օրինակ՝ երկաթի ժանգոտվելը, պանիրի փչանալը, փայտի վառվելը, արևային լույսի փոխարկվելը էներգիայի՝ արևային վահնակների օգնությամբ։
3. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են ֆիզիկական, որո՞նք՝ քիմիական.
ա) բենզինի այրվելը, Քիմիական
բ) եղյամի առաջացումը, Ֆիզիկական
գ) կաթի թթվելը, Քիմիական
դ) ջրի եռալը, Ֆիզիկական
ե) հայելու կոտրվելը: Ֆիզիկական
4. Ո՞րն է ֆիզիկական երևույթ.
ա) մեթանի այրումը,
բ) բենզինի թորումը բնական նավթից,
գ) պողպատի ժանգոտելը խոնավ օդում:
Ոչ մեկը
5. Ո՞րն է քիմիական երևույթ.
ա) շոգիացման հետևանքով աղի բյուրեղների անջատվելը լուծույթից,
բ) «չոր սառույցի» առաջացումն ածխաթթու գազից,
գ) բենզինի թորումը բնական նավթից,
դ) պողպատի ժանգոտելը խոնավ օդում:
28. Գտե՛ք հարաբերությունը.
ա) 3-ի եւ 5-ի,
3 : 5 = 3/5
բ) 6-ի եւ 3/2-ի,
6 : 3/2 = 12/2 : 3/2 = 4
գ) 4/3-ի և 8-ի
4/3 : 8 = 4/3 : 24/3 = 4/24 = 1/6
դ) 1/2-ի և 3/7-ի
1/2 : 3/7 = 7/14 : 6/14 = 7/6
29. Գտե՛ք հարաբերությունը.
ա) 300-ի և 20-ի
300 : 20 = 15
բ) 15-ի եւ 245-ի,
15 : 245 = 3/49
գ) 5/4-ի և 2/3-ի
5/4 : 2/3 = 15/12 : 8/12 = 15/8
դ) 7/10-ի և 1/4-ի
7/10 : 1/4 = 14/20 : 5/20 = 14/5
31. 50 կգ կարմիր ներկն արժե 75000 դրամ, իսկ 85 կգ սպիտակ ներկը՝ 123250 դրամ։ Ո՞ր ներկի գինն է ավելի բարձր։
75000 : 50 = 1500
123250 : 85 = 1450
1500 > 1450
կարմիր ներկի գինն ավելի բարձր է։
32. Մեկ աշխատանքային օրում, որը տեւում է 8 ժ, խառատը պատրաստել է 384 մանրակ։ Գտե՛ք մանրակների քանակի հարաբերությունը դրանք պատրաստելու ժամանակին։ Ի՞նչ է ցույց տալիս այդ հարաբերությունը։
384 : 8 = 48/ժ
5. Տառային արտահայտության տեսքով գրի՛ առեք գործողություններիհետեւյալ հաջորդականությունը.
բ) y թվից հանել 11 եւ տարբերությանը գումարել z թիվը
y – 11 + z
դ) m թվին գումարել 5 եւ գումարը բազմապատկել n թվով
(m + 5) * n
6. Ենթադրենք` տրված է մի թիվ: Նշանակե՛ք այն որեւէ լատիներեն տառով եւ տառային արտահայտության տեսքով գրի՛ առեք.
բ) այդ թվի կեսը,
a : 2
դ) այդ թվից հինգով մեծ թիվը
a + 5
7. Թվերի գրառումներում եղած տառերը փոխարինե՛ք թվանշաններով այնպես, որ ստացվեն ճիշտ անհավասարություններ.
բ) 7X3 > Y93,
723 > 293
զ) 123X > 123Y
123X > 123Y
10. Գտե՛ք տառային արտահայտության արժեքը, եթե a = 7, b = 5.
բ) 10 ⋅ (a + b) ։ 3 = 10 x (7+5) : 3 = 40
ե) (a – 7) ⋅ 8 + (b – 5) ⋅ 4 = (7 – 7) x 8 + (5 – 5) x 4 = 0
13. Կատարե՛ք գործողությունները՝ թվերը գրի առնելով թվանշաններով, թվաբանական գործողությունները՝ համապատասխան նշաններով.
բ) քսան ամբողջ ինը տասնչորսերորդից հանած տասներկու ամբողջ երեք յոթերորդ
20 9/14 – 12 3/7 = 8 3/14
դ) երեսուն ամբողջ վեց քսանհինգերորդը բաժանած քսան ամբողջ երկու հինգերորդի
30 6/25 : 20 2/5 = 1 41/85
15. Կրճատե՛ք կոտորակները (3 հատ).
բ) 153/34 = 9/2
45/72 = 5/8
202/303 = 2/3
17. Կարի արհեստանոցում կարել են 16 միանման վերարկու եւ մի քանի միանման կոստյում՝ օգտագործելով ընդամենը 100 մ 40 սմ գործվածք։ Մեկ վերարկուի համար օգտագործվել է 3 մ 35 սմ գործվածք, իսկ մեկ կոստյումի համար՝ 25 սմ-ով ավելի։ Քանի՞ կոստյում է կարվել։
16 x 335 = 5360
10040 – 5360 = 4680
4680 : (335 + 25) = 4680 : 360 = 13
Պատասխան՝ 13 կոստյում
19. Զբոսաշրջիկը ճանապարհի կեսը եւ էլի 2 կմ անցել է ոտքով, մնա ցած ճանապարհի կեսը եւ էլի 4 կմ՝ մեքենայով, ինչից հետո նրան մնացել է անցնելու 12 կմ։ Քանի՞ կիլոմետր է ամբողջ ճանապարհը։
12 + 4 = 16
16 x 2 = 32
32 + 2 = 34
34 x 2 = 68
Պատասխան՝ 68 կմ
20. AB հատվածի վրա նշված է մի C կետ։ Քանի՞ անգամ է AC եւ CB հատվածների միջնակետերի հեռավորությունը փոքր AB հատվածի երկարությունից։
AC – ի միջնակետն է D: AD = DC
CB – ի միջնակետն է E: CE = EB
DE = DC + CE
AB = AC + CB = (AD + DC) + (CE + EB)
Քանի որ AD = DC և CE = EB ,
AB = (AD + DC) + (CE + EB) = (DC + DC) + (CE + CE) = 2 x DC + 2 x CE
Քանի որ DE = DC + CE,
AB = 2 x DC + 2 x CE = 2 (DC + DE) = 2 DE
Կարդալ «Փոթորիկը» հատվածը և կատարել առաջադրանքները․
խարիսխ – ծովի հատակին կարչող հարմարանք որը հաստատում կանգնեցնում է նավերը
փոթորիկ – շատ ուժեղ քամի
փութ – ծանրության չափ
չքավոր – խեղճ, աղքատ
հանդարտվել – անշարժ մնալ, խաղաղանալ
գեղջկուհի – գյուղացի կին
ուհի. եթե բառ”ուհի”-ով է վերջանում, նշանակում է որ այդ անձը իգական սեռի է։
Օրինակ.
թագուհի,
դերասանուհի,
ընկերուհի,
սպասուհի,
ուսուցչուհի
ու հասա մի ուրիշ աշխարհ։ Այդտեղ հանդիպեցի մի խոսող խրտվիլակի, և միասին գտանք մի արույրե մարդու, հետո ծանոթացանք մի վախկոտ առյուծի հետ։ Միասին գնացինք դեղին աղյուսի ճանապարհով, հաղթեցինք չար կախարդներին, հետո բարի կախարդը կախարդական մաշիկներ տվեց, որոնցով ես հետ վերադարձա։
Իմ արկածների մասին պատմեցի մի ամերիկացու, որը հետո գիրք էր գրել այդ մասին։ Բայց չգիտես ինչու, իմ փոխարեն հերոս էր դարձրել մի աղջկա Դորոթի անունով։
Դավիթ Ապիտոնյան 