Month: November 2024

Հայոց լեզու․ Հոմանիշ և հականիշ բառեր

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, Հայոց լեզու 10Leave a comment

1. Տրված բառերից առանձնացնե՛լ հոմանշային 10 զույգ։
Հսկայական, ողորկ, համեստ, վիթխարի, դժվար, հավաքել, դյութիչ, հուզիչ,
հմայիչ, ծավի, ստերջ, բիլ, դրվատել, դեղձան, գովել, դատարկել, սնապարծ,
անպտուղ, պարպել, խոնավ, ժողովել, տամուկ, խրթին, հարթ:

հսկայական-վիթխարի
դյութիչ-հմայիչ
ծավի-բիլ
ողորկ-հարթ
դատարկել-պարպել
դժվար-խրթին
գովել-դրվատել
տամուկ-խոնավ
ստերջ-անպտուղ
ժողովել-հավաքել

2. Յուրաքանչյուր տողում գտնե՛լ տրված բառի մեկ հոմանիշ։

ա) Լուռ
1. ակնդետ, անխոս, անթարթ
2. մշտապես, հանապազորդ, լռելյայն
3. անձայն, անքթիթ, անշեղ

բ) Գեղեցիկ
1. անբարետես, դեղձան, չքնաղ
2. գեղանի, կախարդական, լուսավոր
3. բյուրեղյա, չնաշխարհիկ, պատկերավոր
գ) Գովել
1. նախատել, բաղդատել, դրվատել
2. հարատևել, պարսավել, ներբողել
3. փառաբանել, ըմբոշխնել, կենսագործել
դ) Երեկո
1. արշալույս, վերջալույս, աստղալույս
2. տիվանդորր, արևամուտ, արեգնափայլ
3. ծեգ, իրիկնամուտ, ցայգ
ե) Ցանկալի
1. հանդուրժելի, զմայլելի, բաղձալի
2. տենչալի, պատկառելի, անհերքելի
3. նշմարելի, անդրդվելի, ըղձալի

3. Տրված բառերից առանձնացնե՛լ հականշային 10 զույգ։
Փութաջան, ամպոտ, դալար, ծույլ, ուսյալ, երկչոտ, հինավուրց, գագաթ,
օրինական, անջրդի, ապօրինի, ինքնահավան, նոսր, ողորկ, հեռավոր,
արատավոր, խորդուբորդ, ջրարբի, համարձակ, ջինջ, տգետ, հմուտ, ստորոտ,
թանձր, անբասիր:

ամպոտ-ջինջ
օրինական-ապօրինի
անջրդի-ջրարբի
ողորկ-խորդուբորդ
փութաջան-ծույլ
երկչոտ-համարձակ
ուսյալ-տգետ
գագաթ-ստորոտ
անբասիր-արատավոր
նոսր-թանձր

Հաննիբալը և իր կապը Հայաստանի հետ

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, Պատմություն 10Leave a comment
Հաննիբալի քանդակ

Հաննիբալը ծնվել էր Կարթագեն քաղաքում մ․թ․ա․ 247 թ․ Հաննիբալի հայրը Պունիկյան առաջին պատերազմում առաջատար կարթագենցի զորավար է եղել։ Պունիկյան առաջին պատերազմի պարտությունից մի քանի տարի հետո, երբ Հաննիբալը ինը տարեկան էր, նա երդվեց միշտ Հռոմի թշնամին լինել։ Մ․թ․ա․ 221 թվականին, 25 տարեկանում՝ նա դարձավ Կարթագենի բանակի գլխավոր հրամանատարը։

Մ․թ․ա․ 219 թվականին Հաննիբալը հարձակվեց հռոմի դաշնակից Սագունտում քաղաքի վրա՝ սկսելով Պունիկյան երկրորդ պատերազմը։ Հռոմեացիներին անակնկալի բերելու նպատակով նա 50 հզ․ հետևակով և 9 հզ․ հեծելազորով աննախադեպ զորաշարժ է կատարել։ անցել է Ալպյան լեռներով և մ․թ․ա 218 թվականին Իտալիա ներխուժել։ Պատերազմի ժամանակ, Հաննիբալը մի քանի անգամ պարտության մատնեց հռոմեացիներին, այդ թվում Կաննեում։ Նա 15 տարի գրավել էր հարավային Իտալիան։

Երկար տարիներ հայրենիքից կտրված լինելուց և օգնություն չստանալուց հետո, Հաննիբալի զորքը հոգնել, ուժասպառ էր եղել։ Նրան իտալիայից հեռանցնելու նպատակով հռոմեացիները ներխուժեցին Աֆրիկա, որից հետո Կարթագենի ղեկավարները շտապ հետ կանչեցին Հաննիբալին։ մ․թ․ա 202 թվականին Զամայի ճակատամարտում կրած պարտությունից հետո Հաննիբալը ստիպված հաշտություն կնքեց Հռոմի հետ։

Մ.թ.ա. 196 թվականին Հաննիբալը մեղադրվել է հակահռոմեական տրամադրություններ ունենալու մեջ և հայտնվել տարագրության մեջ։ մ․թ․ա 189 թվականին Հաննիբալը ժամանեց Հայատան Արտաշես Ա թագավորի մոտ։ Վերջինիս պատվերով նախագծեց և հիմնեց Արտաշատ քաղաքը, որը հետագայում դարձել է Հայաստանի մայրաքաղաքը և հին աշխարհում նաև կոչվեց հայկական Կարթագեն։ 183 թ․, չցանկանալով հռոմեացիներին հանձնվել, ինքնասպանություն գործեց։

Հաննիբալի ուժեղ կողմերից մեկը այն էր, որ նա կարող էր իր և իր թշնամու առավելությունները և թուլությունները խորությամբ հասկանալ և օգտագործել։ Նա համարվում է Եվրոպայի պատմության մեջ մեծագույն ռազմավարներից մեկը, ինչպես նաև հին աշխարհի մեծագույն զորավարներից մեկը Ալեքսանդր Մակեդոնացու, Հուլիոս Կեսարի, Սկիպիոնի և Պյուռոսի հետ միասին։

Հանքարդյունաբերության վնասակար հետևանքները շրջակա միջավայրի վրա

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, Էկոլոգիա 10Leave a comment

Հանքարդյունաբերությունը Հայաստանի բազմաթիվ տարածաշրջաններում մեծ թափով զարգանում է։ Հայաստանում բազմաթիվ ծանր մետաղներ փորվում և մշակվում են, օրինակ՝ սնդիկ, պղինձ, կապար, արծաթ, և այլն։ Հայաստանը մոլիբդենի հիմնական խոշոր արտադրողներից մեկն է։ Զանգեզուրի պղնձա-մոլիբդենային կոմբինատը խոշոր մոլիբդենի պաշարներ ունի, որոնք կենտրոնացված են Քաջարանի հանքավայրում։

Այս մետաղները փորելուց և մշակելուց թափոններ են առաջանում, որոնք լցվում են թափոնակույտերում և պոչամբարներում։ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի թափոնները Լեռնաձորի մոտով անցնող պոչատարով հոսում են դեպի Արծվանիքի պոչամբարներում։ Արմինիսի հանքավայրը շահագործող «Սագամար» ընկերությունը իր թափոնները լցնում է ձորագետի մեջ։

Այս թափոններից, և փորելու ժամանակ օդ բաց թողած փոշիները շատ մեծ խնդիրներ են առաջացնում մոտակա բնության համար։ Հանքարդյունաբերությունից աղտոտվում են օդը, ջուրը, փոշին, և սնունդը։ Ձորագետ լցվող թափոններից ձորագետի միջի ձկները մեռնում են, իսկ հանքավայրերի և կոմբինատների մոտի կենդանիները հիվանդություններ են ունենում և անոմալ ծնունդներ։

Սակայն այս խնդիրները միայն կենդանիների վրա չի ազդում։ Լեռնաձոր գյուղը գտնվում է մոտ 3-4 կմ Զանգեզուր պղնձա-մոլիբդենային կոմբինատից։ Այնտեղի բնակիչների մոտ հաճախ են առաջանում առողջության խնդիրները, հատկապես սեռական։ Կանանց մոտ արգանդի ռակից մահեր հաճախ են լինում, և մարդիկ հաճախ իմպոտեցիայի խնդիրներ են ունենում։ Լեռնաձորի գյուղում շատ մեծ խնդիրներ են ուռուցքները, չբերությունները, մեռելածնություններ, հոդացավ, մազաթափությունը, և այլն։ Պոչամբարների և պոչատարների մոտ միայն պետք է մի քանի րոպե կանգնել, և կսկսվեն գլխապտույտներ և գլխացավեր։

Այսպիսի առողջության հետ խնդիրները ամենաշատն են ազդում երեխեքի վրա։ Անոմալ ծնունդներ շատ հաճախ են լինում։ 2007 թ․ Արմեն Սաղաթելյանի գլխավորությությամբ Քաջարանում օդի, ջրի, և փոշու մեջ ծանր մետաղների քանակի վերաբերյալ հետազոտություններ արեցին։ Գտել էին, որ ջրի, փոշու, մրգի և բանջարեղենի, և նույնիսկ օդի մեջ ծանր մետաղների քանակը շատ էր։ Երեխեքի մազերի և ընդհանուր օրգանիզմի մեջ, ծանր մետաղների քանակ ընդունելի քանակից շատ է, և շատ հաճախ ունենում էին հոդացավեր, փորացավեր, գլխապտույտ, և հոգնածություն։ Այդ ծանր մետաղներից նրանց եղունգները, ատամները, և ոսկորները վատ էին զարգանում, և երեխեքը թույլ էին լինում։

Հայոց լեզու․ Ն-մ ուղղագրություն

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, Հայոց լեզու 10Leave a comment

ա․ ռմբակոծել, բմբուլ, անբախտ, ամբոխ, դամբուլ, ամբողջովին, դամբարան, ամպ, անբասիր, ամբարիշտ, ամբաստանել, ամբարտավան, ամբարտավան, ամբարտակ, ամբիոն, ամփոփել, ամպագոռգոռ, թմբուկ, ինքնամփոփ, համփույր, ճամփա, խմբավորում, ըմպանակ, ամֆիթատրոն, ամպհովանի, ամբարձիչ, շիմպանզե, չեմպիոն, սուսամբար, համբավ, վերամբարձ, ըմբիշ, անբավ, ամբար, բամբ, անբիծ, թամբ, ըմբոստ, փամփուշտ, Դուշանբե, թրմփալ, թմբկաթաղանթ, ըմբռնել, սմբուկ, բամբիռ, բանբեր, ամպշող, անբարբառ, բամբակ, գամփռ, զամբիկ, ըմբոշխնել, թումբ, զամբյուղ, կոնֆետ, դրմբոց, խմբակային, անպայման, Մանվել, Սամվել, անփույթ, ճամբար, անբարյացակամ, ճամփորդ, անբերրի, բամբասել, բանսարկու, սմբակ, բամփել, բամբիշ, թմբլիկ, ճամպրուկ, շամբուտ, անպաճույճ, շամփուր, տրամվայ, տրտում, սիմֆոնիա, բազում, համբերություն, ամբոխավար, անպաճառ, համբակ, բանվոր, վամպիր

բ․ Մանվելն ու Սամվելը մանկության ընկերներ են։ Իրարից միշտ անբաժան են եղել։ Դեռ փոքր էին, երբ վերցնում էին զամբյուղները․ գնում անտառ՝ մեշ․ մոր․ տանձ․ դամբուլ բերելու․ խաղում գետեզր շամբուտում․ մայրիկների համար սարի սմբուլ ու սուսամբար բերում։ Ապրում էին գյուղական անպաճույճ կենցաղով ու երջանիկ էին։

Պատանեկության անբասիր անուրջներն անավարտ մնացին․ սկսվեց պատերազմըԼ Ամբարիշտ ֆաշիստները հարձակվեցին․ ոմբակոծեցին․ հրդեհեցին։ Ամբարտավան հրոսակներին հակահարված տալու և հայրենիքի պատիվն անեղծ պահելու համար տղաները մեկնեցին ռամաճակատ։ Հոծ ամբոխ էր հավաքվել կայարանում։ Հրաժեշտ ամպագոռգոռ խոսքեր չասվեցին։ Ժողովուրդն անբարբառ, տրտում ճամփա գցեց իր բազում զավակներին։

Մանվելն ու Սամվելը ծառայում էին նույն վաշտում։ Մեկը բանբեր էր․ մյուսը՝ կապավոր։ Անվերապահորեն վստահ էին․ որ անպայման կհաղթեն։ Այդպեղ էլ եղավ։ Երկուսն էլ պարգևներով տուն վերադարձան։ Այժմ էլ ապրում են իրենց գյուղում։ Ունեն բարի համբավ, սիրված են բոլորից։ Գյուղը սակավաջուր էր։ Ընկերներն ամբարձիչներ բերեցին, ամբարտակ կառուցեցին։ Գյուղը անբավ բերք ստացավ, ամբարները լցվեցին։ Մեծ բարեկամությունից բոլորն են օգտվում։

Հայոց Լեզու․ Ը-ի ուղղագրություն

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, Հայոց լեզու 10Leave a comment

ա․ հյուրընկալ, անակնկալ, դյուրընկալ, առնչվել, երկնչել, խոչընդոտ, ակնթարթ, դասընթաց, մթնկա, անընթեռնելի, խոյընթաց, չըմբռնել, նախընտրել, սրընթաց, խաղընկեր, ձեռնտու, ըմպելիք, առընթեր, ակնդետ, դյուրընթեռնելի, չընկնել, անըմբռնելի, դրմբոց, օրընդմեջ, այլընտրանք, ճեպընթաց, անընդունակ, ակնբախ, ընթանալ, զուգընթաց, համընկնել, չընդդիմանալ, երկընտրանք, կորնթարդ, համընթաց, գահընկեց, գիրկընդխառն, զմռսել, ընթերակա, ինքնըստինքյան, չընկճվել, ամենաընտիր, մթնշաղ, անընդունելի, անընդմեջ, որոտընդոստ, ձկնկիթ, ամենաընդունակ, հոտնկայս, անընդհատ, չընդունել, ընկրկել, ընչացք, մերթընդմերթ, գույնզգույն, գործընկեր, դյուրըմբռնելի, հետզհետե, մեջընդմեջ, չըմբոշխնել, վերընթաց, ընձուղտ, մակընթացություն, օրըստօրե, արագընթաց, դասընկար, ամենաընդունելի, լուսնկա, վերընձյուղվել

բ․

Դասընկերներով անակնկալ ․․․ Ակնթարթորեն ․․․ Վերընթաց ․․․ որոտընդոստ ․․․ զուգընթաց ․․․ մթնկա ․․․ գիրկընդխառն ․․․ անըմբռնելի ․․․ ինքնըստիքյան ․․․ խոչընդոտները ․․․ չընկրկել ․․․ Լուսընկան ․․․ հյուրընկալեցին ․․․ Նախընտրեցինք ․․․ Կորնթարդ ․․․ սրընթաց ․․․ մերթընդմերթ ․․․ ձկնկիթ ․․․ Հետզհետե ․․․ գույնզգույն․․․ Ակնդետ

Should phones be banned during lessons?

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, English 10Leave a comment

Nowadays, phones are very important for many different things. People use them to communicate with each other when they’re far apart, they use them to tell the time, to check the weather, to see the news, e.t.c. However, the only thing you might urgently need a phone for is long-distance communication in case of an emergency.

I think phones shouldn’t be banned, as it is important for people to have this method of communication. In case of a medical emergency, people can call their family members, and vice versa. Furthermore, if their family has plans or an appointment and they have to leave class early, then if the teachers have been informed, parents can tell them when to leave easily rather than contacting the teacher or principal.

However, phones are also very disruptive for children. A lot of times, they use their phone to go on social media, play video games or talk with their friends. This tends to take their attention off of class, which means then they might miss their teacher’s explanation of an important subject. For this reason, I think their phones should be placed on the far corner of the desk, and if a student is caught using their phone it should be confiscated until the end of that lesson. This means that students can access their phone if it’s necessary, however, they cannot distract themselves or avoid classwork.

Is it possible to earn money on Youtube?

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, English 10Leave a comment

For most people in Gen Alpha, being a Youtuber is a big dream. While this can work, one problem with starting a Youtube channel in recent times is that most large creators are already established. While we do get some creators which see sudden rises in popularity, a very large part of these creators had been making videos for many years.

While you could artificially make your channel popular by following trends and creating content based off of that, this is not guaranteed to work. Moreover, one of the main appeals of Youtube as a career is that untl it takes off, depending on what kind of content you make and your target audience, content creation can serve as a hobby or an extension to another hobby rather than a part-time job.

However, other than revenue from views and sponsors, there are other ways Youtube can be used to make money. For instance, Youtube could serve as an extension to your job. If you are trying to start a business, make a game, e.t.c. you could use content creation for advertising.