Day: October 17, 2024

Իմ հերոսը

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, Նախագծեր, Գրականություն 10, ԸնթերցանությունLeave a comment

Իմ հերոսը Նիկոլա Տեսլան է։ Նիկոլա Տեսլան շատ խելացի և նորարար ճարտարագետ և ֆիզիկոս էր։ Տեսլան հայտնի է հիմա օգտագործվող շատ ապրանքները և համակարգները հնարելու կամ նրանց հնարմանը նպաստելու համար, հատկապես փոփոխական հոսանքով էլեկտրական համակարգը։ Տեսլան նաև շատ խոնարհ մարդ էր, և միշտ աշխատում էր կյանքը լավացնելու համար։

Նիկոլա Տեսլան 1856 թ․ հուլիսի 10-ին է ծնվել Ավստրիական Կայսրության (հիմա՝ Խորվաթիայի) մեջ Սմիլջան գյուղում։ 1870-ականներին ճարտարագիտություն ու ֆիզիկա սովորեց, և 1880-ականների սկզբին բազմաթիվ ընկերությունների համար աշխատեց։ 1884 թ․ Տեսլան արտագաղթեց ԱՄՆ, և սկսեց Թոմաս Էդիսոնի համար աշխատել, «Edison Machine Works» ընկերության համար։ 1888 թ․ Մայիսին, Ջորջ Վեսթինգհաուսը Տեսլայի պատենտները մի քանիսը առավ, և այս փողով Նիկոլա Տեսլան իր լաբորատորը հաստատեց:

Նիկոլա Տեսլան բազմաթիվ փորձեր արեց, էլեկտրական ռեզոնանսի հետ կապված, բազմաթիվ լույսի աղբյուրների հետ, և այլն: Փոփոխական հոսանքի հետ կապված վախերը մեղմելու համար նա ցուցահանդեսներ արեց, որոնց ժամանակ իր մարմնի միջով էլեկտրաէներգիա հաղորդելով՝ լամպեր միացրեց: 1891 թ. Նիկոլա Տեսլան Տեսլա կծիկը հնարեց, որը հիմա օգտագործվում է բազմաթիվ էլեկտրական սարքերի մեջ: Նույն տարին իր ամերիկական քաղաքակացիությունը ստացավ: 1898 թ. նա առաջին հեռակառավարման վահանակով նավը սարքեց, և ամբոխի դեմ ցուցադրեց այն:

1899-1900 թթ. Կոլորադոյի Կոլորադո Սպրինգզ քաղաքում էր մնացել և այնտեղ հայտնագործել է տերեստրիալ ստացիոնար ալիքներն, որը համարվում է իրա ամենակարևոր հայտնագործությունը։ Այս ալիքների միջոցով ապացուցեց, որ աշխարհը և մթնոլորտը կարող են օգտգագործվել որպես հաղորդիչ: Այսպես 40 կմ հեռավորությունից 200 լամպ անլար միացրեց:

1900 թ․ վերադարձավ Նյու Յորք, և սկսեց կառուցել Ուարդենքլիֆ աշտարակը։ Աշտարակը ֆինանսավորելու համար, իր արտոնագրային իրավունքների 51 տոկոսը տվեց ամերիկացիա ձերնարկատուր Ջոն Մորգանին և ստացավ $150,000 վարկ։ Տեսլան նախատեսել էր, որ այս աշտարակը մարդկանց համար համաշխարհային հաղորդակցության միջոց էր լինելու, սակայն ֆինանսավորման, բանվորության և այլ խնդիրների պատճառով անավարտ մնած աշտարակի կառուցումը։

Այս պարտությունից հետո, Տեսլան աշխատում էր տուրբինների և այլ բանների վրա։ Ջոն Մորգանի մահից հետո, Տեսլան շարունակեց գրել Մորգանի որդի Հակոբին գրել, ֆինանսավորում պահանջելով Ուարդենքլիֆ աշտարակի համար։ Բազմաթիվ բաներ փորձեց ֆինանսավորման համար, բայց վերջում 1915 թ․ վանկարկվեց, քանի որ իր պատենտների մեծ մասը պրծել էին և ինքը դժվարանում էր իր նոր հնարումներով։

1946 թ․ հունվարի 7-ին, 86 տարեկան Նիկոլա Տեսլան մահացավ։ Տեսլայի մահից հետո, իր գրածները մեծ մասամբ աննկատ մնացին, մինչև 1960 թ․, երբ ՄՀ-ն մագնիսական դաշտի հետ կապված չափման միավորներից մեկը Տեսլայի անունով դրեց։ 1990-ականներին Տեսլայի աշխատանքի վերաբերյալ հետաքրքրությունը վերականգնվեց և մինչև հիմա բազմաթիվ ֆիզիկոսներ իր հին գրածները ուսումնասիրում են։

Նիկոլա Տեսլան շատ նորարար և խելացի մարդ էր, իսկ երբ իրա գործերը դժվարանում էին, երբեք չէր հանձնվում և միշտ ձգտում էր իր մտքերը իրականացնել։ Այս բաների պատճառով, Նիկոլա Տեսլան իմ հերոսն է։

Հղումներ․

Britannica
Wikipedia
Google Translate

Ֆիզիկա 04.10.24

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, Ֆիզիկա 10Leave a comment

u = 90 մ
t = 15 վ
a = 0,4 մ/վ²
s – ?

s = ut + at²/2
90 = 15u + (0,4·15²)/2 = 15u + 45
15u = 90 – 45 = 45

u = 45/15 = 3 մ/վ

Պատ․ 3 մ/վ

1)

Vմարդատար = Vմ = 54 կմ/ժ
Vբեռնատար = Vբ = 36 կմ/ժ
Vբ + Vմ – ?

Vմ = 54 կմ/ժ = 15 մ/վ
Vբ = 36 կմ/ժ = 10 մ/վ
Vբ + Vմ = 10 մ/վ + 15 մ/վ = 25 մ/վ

Պատ․ 25 մ/վ

2) 

|V| = 25 մ/վ
s = 25 մ
t – ?

t = s/|V|
t = 25/25 = 1 վ

Պատ․ 1 վ

u = 0 մ/վ
s = 9 մ
t = 3 վ

1) t = 3 վ
s = 9 մ
u = 0 մ/վ
a – ?

u = 0 մ/վ
s = at²/2 
a = 2s/t² 
a = (2·9)/3² = 18/9 = 2 մ/վ²

Պատ․ 2 մ/վ²

2) 
u = 0 մ/վ
t1 = 5 վ
t2 = 4 վ
a = 2 մ/վ²
s1 – s2 – ?

u = 0 մ/վ
s = at²/2
s1 = (2·5²)/2 = (2·25)/2 = 25 մ
s2 = (2·4²)/2 = (2·16)/2 = 16 մ
s1 – s2 = 25 – 16 = 9 մ

Պատ․ 9 մ

1)
u = 0
V = 10 մ/վ
t = 10 մ/վ
s – ?

s = մակերես
s = bh/2
s = Vt/2 = (10·10)/2 = 100/2 = 50 մ

Պատ․ 50 մ

2)
s = 50 մ
t = 10 վ
Vմիջին – ?

Vմիջին = s/t
Vմիջին = 50/10 = 5 մ/վ

Պատ․ 5 մ/վ

Should the government legalize physician-assisted suicide?

On By davitapitonianIn 10-րդ դասարան, English 10Leave a comment

The legalization of physician-assisted suicide is a very controversial topic, and has been for hundreds, if not thousands of years. It usually involves a physician providing a patient with a lethal dose of drugs which lead to a painless death, typically with the patient’s consent, though it’s also done when they are completely incapable of giving consent, such as in the case of a coma. This is usually done by people who have a painful, terminal illness.

If someone has a disease that cannot be cured and they want to die, then continuing to treat them may just prolong their suffering. In this case, it could be better to euthanize them. In fact, while physician assisted suicide is not legal in many countries, euthanasia is, as if someone has been in a coma for years and does not have high chances of waking up, continuing to keep them alive will most likely just waste healthcare resources.

On the other hand, there are also reasons not to legalize physician-assisted suicide. For instance, if someone has information that could be compromising to the government, the government could have them diagnosed with a terminal illness, then euthanized under the pretense that they requested it. While most countries have some regulations regarding physician assisted suicide, the problem is that the government enforces these regulations, so afterwards they could pretend that the euthanasia aligned with regulations.

Personally, I would say physician assisted suicide should be legal, but with heavily enforced regulations. However, I feel like I would need to look into it more to formulate an actual opinion, because this is a very controversial topic with a lot of nuances and gray areas.