Հայոց լեզու․ 14․09․22

1.Յուրաքանչյուր շարքում կետերը փոխարինի՛ր նման հնչողություն ունեցող տրված
 արմատներով:

 Ողոխուղտուխտթյուրթույրբույրբյուրբարկբարքվարկվարքաղտախտ

Թոքախտ, աղտոտել,
ոխակալ, ողնաշար,
վարքուբարք, վարկաբեկել
ուխտադրուժ, ուղտատեր,
վարքուբարք, բարկություն,
թյուրիմացություն, ձյունաթույր,
համբույր, բյուրավոր: 

2.Կետերի փոխարեն դհ, դ, կամ  թ գրի՛ր: 

Ընթացք, ընդարձակ, անընդհատ, ընդմիջել, ընդհանուր, ընդամենը, ընթանալ, ընթրել, ակնթարթ, 
անդադար, ընթերցել, ընդառաջ, անընթեռնելի: 

3․Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ: 

«Օդային ամրոց» արտահայտությունը նշանակում է անպտուղ երևակայություն, 
իզուր երազանք, անիրագործելի պլաններ: Այդ արտահայտությունը վերագրում են
 քրիստոնեական քարոզիչ Ավգուստիանոսին, որն իր աշխատություններից մեկում խոսում է
 օդային շինարարության մասին: 
Հետագայում մարդիկ այդ արտահայտությունը գործածում են ձևափոխված` «Օդային ամրոց» ձևով: 

Հարց-առաջադրանք՝ Ուրիշ ի՞նչ արտահայտություններ գիտես, բեր օրինակներ։ 

ավետյաց երկիր,

4․ Ընտրիր ընդգծված բառերից ճիշտը և տեղադրիր նախադասության մեջ:

1. Նրա խոսքի վերջին մասը բուռն քննարկումների տեղիք, տեղի տվեց: Տեղիք
2. Դու շատ թյուր, թույր կարծիք ունես իմ ընդունակությունների մասին: թյուր
3. Այս տարի մեր գյուղում այգաբացը, այգեբացը սկսվեց մարտի վերջին: այգեբացը
4. Աշխենի գեղեցիկ գանգուրները ծածանվում, սասանվում էին քամուց: ծածանվում
5. Հենց բլրի վրա էլ Արգիշտին զարկ տվեց, զարկեց իր վրանը: զարկեց
6. Հեղինեի հնչուն, հնչյուն ծիծաղը շատ էր ոգևորել բոլորին: հնչուն
7.Հանձին, հանձինս ընկերների նա շատ լավ բարեկամներ ուներ: հանձինս

Լրացուցիչ աշխատանք

Թարգմանական աշխատանք. թարգմանիր տեղեկատվական կամ գեղարվեստական տեքստ ՝ ըստ նախասիրության, չմոռանաս նշել աղբյուրը։ 

Երկրաչափություն 13․09․22

8․

Քառանկյուն A1A2A3A4
A1:A2:A3:A4 = 1:2:4:5

Լուծում․

անկյունների գումար = 180o (n – 2)
n = 4
180 (4 – 2) = 180 * 2 = 360o

1 + 2 + 4 + 5 = 12
360o : 12 = 30o
A1 = 30o
A2 = 2 * 30o = 60o
A3 = 4 * 30o = 120o
A4 = 5 * 30o = 150o

Պատ․ 30o, 60o, 120o, 150o

Ստուգում․
30o + 60o + 120o + 150o = 360o

10․


n = 360/180-p
ա) p = 90o

360/180-90 = 360/90 = 4
n = 4

բ) p = 60o

360/180-60 = 360/120 = 3
n = 3

գ) p = 120o

360/180-120 = 360/60 = 6
n = 6

դ) p = 108o

360/180-108 = 360/72 = 5
n = 5

13․

<A = <B = <C և <D = 135օ

Լուծում․ Անկյունների գումար = 180 (n – 2)
n = 4
180 (4 – 2) = 180 * 2 = 360o

360o – 135o = 225o
225o : 3 = 75o

Պատ․ <A = <B = <C = 75o, <D = 135օ

ՏՆԱՅԻՆ․

7․

Լուծում․ Անկյունների գումար = 180 (n – 2)
n = 4
180 (4 – 2) = 180 * 2 = 360o

x + x – 10 + x – 20 + x – 30 = 360o
4x – 60 = 360o
4x = 360 + 60 = 420o
x = 420o : 4 = 105o

x = 105o
x – 10 = 95o
x – 20 = 85o
x – 30 = 75o

Պատ․ 105o, 95o, 85o, 75o

Ստուգում․ 105o + 95o + 85o + 75o

9․

Լուծում․ Անկյունների գումար = 180 (n – 2)
n = 5
180 (5 – 2) = 180 * 3 = 540o

2 + 3 + 4 + 5 + 6 = 20
540o : 20 = 27o
27 * 2 = 54o
27 * 3 = 81o
27 * 4 = 108o
27 * 5 = 135o
27 * 6 = 162o

Պատ․ 54o, 81o, 108o, 135o, 162o

Ստուգում․ 54o + 81o + 108o + 135o + 162o = 540o

11․

x + x – 3մմ + x – 4մմ + x – 5մմ = 8 սմ
4x – 12մմ = 8 սմ
4x = 8 սմ + 12մմ = 9,2 սմ
x = 9,2 սմ : 4 = 2,3սմ

x – 3մմ = 2սմ
x – 4մմ = 1,9սմ
x – 5մմ = 1,8սմ

Պատ․ 2,3սմ, 2սմ, 1,9սմ, 1,8սմ

14․

BD = BE

Լուծում․ ABDE = AB + BD + DE + EA
BCDE = BC + CD + DE + EB

ABE և BCD եռանկյան համապատասխան կողմը և առընթեր անկյունները հավասար են, ապա /\ABE = /\BCD

Եթե /\ABE = /\BCD, ապա AB = BC, AE = CD
Եթե AB = BC, AE = CD, և BD = BE, ABDE = BCDE։

Արքիմեդի օրենքը։ Մարմինների լողալու պայմանները։ Նավերի լողալը։ Օդագնացություն։

1․ Ո՞րն է հեղուկում արքիմեդյան ուժի առաջացման պատճառը։

2․Ի՞նչ մեծություններից է կախված արքիմեդյան ուժը։

3․Ձևակերպել Արքիմեդի օրենքը։

4․Ո՞ր դեպքում է մարմինը՝ա․խորասուզվում հեղուկում,բ․լողում նրա ներսում․գ․լողում նրա մակերևույթին։

Սովորել Է.Ղազարյանի դասագրքից(7-րդ դասարան )էջ 151-ից մինչև էջ 163-ը,պատրաստել նյութ էջ 150-ի թեմայով:

Լաբորատոր աշխատանքից պատրաստել տեսանյութ տեղադրել բլոգներում,հղումը ուղարկել ինձ։

Գրականություն․ Ցանկապատ

1.Բառային աշխատանք — շևակալել, անձնապաստան, ճգնել, փթթել, պճնած, մացառ, աղշպանք, արևկա, վետվետել, արեգընդդեմ, չուխա, մաճ, կանթել, չափար, մույկ, ժամհար, գզիր, վեգ, քոթուկ: 

շևակալել – շիվակալել, շիվերով աճել
անձնապաստան – ինքնահավան
ճգնել – ուժերի լարումով աշխատել
փթթել – ծաղկել, բացվել
պճնած – գեղազարդած
մացառ – փշոտ թփաբույս
աղշպանք – բանգ
արևկա – արևոտ, արևի տակ ընկած
վետվետել – ծածանվել
արեգընդդեմ- արեգակնահայաց
չուխա- Այդ կտորից կարվող երկար վերարկու
մաճ – Արորի կոթը, որից բռնելով մաճկալը վար է անում:
կանթել – Թևերը կողքերի վրա աղեղնաձև դնել:
չափար – ցանկապատ
մույկ – ոտնամանի տեսակ
ժամհար – զանգահար
գզիր – կատարածու
վեգ – կոճ
քոթուկ – կոճղ

2. Բնութագրիր Մինասին և Թևոսին:  

Մինասը հիսունն անց, բարձրահասակ սպիտակ բեղերով մարդ էր և ըստ Թևոսի՝ հիմար մտքեր էր արտահայտում։

Թևոսը հիսունն անց, ցածրահասակ սպիտակ մորուքով մարդ էր և ըստ Մինասի՝ մեծ-մեծ խոսում էր։

Երկուսն ել ագահ էին, համառ ու կռվարար, և հաճախ դիմում էին հայհոյանքի։

3. Ցանկապատը ի՞նչ կարևոր դեր խաղաց այս պատմվածքում:  

Ցանկապատը սերուններով անցել էր, և սկսված մինասի ու թևոսի հայրերից, դարձավ կռվի աղբյուր։ Ցանկապատը բաժանում է նրանց բայց ինչպես պատմվածքի վերջն է ցույց տալիս, մարդիկ ավելի հաճախ ուշադրություն են դարձնում այն մանրուքի վրա, ինչ իրենց բաժանում է, այլ ոչ թե այն, ինչ ընդհանուր է իրենց համար։

Երկրաչափություն 09․09․21

1.

Հնգանկյունը տրոհվում է 3 եռանկյան, իսկ վեցանկյունը՝ 4 անգամ։

2-ա,գ.

Անկյունների գումար = 180 (n – 2)

ա) 180 (n – 2)
n = 5
180 (5 – 2) =
180 * 3 =
540o

Պատ․ 540o

գ) 180 (n – 2)
n = 10
180 (10 – 2) =
180 * 8 =
1440o

Պատ․ 1440o

4.

Լուծում․
Անկյունների գումար = 180 (n – 2)
n = 5
180 (5 – 2) =
180 * 3 =
540o

540 : 5 = 108o

Պատ․ 108o

5.

անկյունների գումար = 180 (n – 2)
n = 540 : 180 + 2
n = 3 + 2
n = 5

ՏՆԱՅԻՆ․

2-բ․

S = 180 (n – 2)
n = 6
180 (6 – 2) = 180 * 4 = 720o

3․

Անկյունների գումար = 180 (n – 2)
n = 4
180 (4 – 2) =
180 * 2 =
360o

360o : 4 = 90o

Պատ. 90o

6․

Լուծում1․

A1 = A2 = A3
A1 – 40o = A4
A1 = A2 = A3 = A4 + 40o
Քառանկյան անկյունների գումարը = 360o

A1 + A2 + A3 + A4 = 360o
A1 + A2 + A3 + A4 + 40o = 400o
400o : 4 = 100o
A1 = A2 = A3 = A4 + 40o = 100o
A4 = 100o – 40o = 60o

Պատ․ A1 = A2 = A3 = 100o
A4 = 60o

Լուծում 2․
A1 = A2 = A3 = x
A4 = x – 40o

3x + x – 40o = 360o
3x + x – 40o + 40o = 4x = 400o
4x = 400o
x = 400o : 4 = 100o
x = 100o
x – 40o = 100o – 40o = 60o

Պատ․ A1 = A2 = A3 = 100o
A4 = 60o

Հայոց լեզու․ 12․09․22

1․Բաց թողնված տառերը լրացրու՛:

Մարդուն իր ամբողջ կյանքում ուղեկցում է ձայնը: Մարդը բացարձակ լռության պայմաններում վատ է զգում։ Նրան պատում է  երկյուղի ու անհարմարության զգացում: Բացարձակ լռությունը խավարում է մարդու նյարդային համակարգն այնպես, ինչպես և անվերջ աղմուկը: Որոտը, հրաբուխների ձայնը, ծովային մրրիկները և այլ աղմուկներ անհանգստացնում են մարդուն: Կան բնական աղմուկներ էլ, ինչպես թռչունների դայլայլը, աղբյուրների կարկաչյունը, ծովի ալիքների համընթաց ճողփյունը, հաճելի են մարդկանց համար, բարերար են ներգործում նրանց նյարդային համակարգի վրա: Տհաճ աղմուկը քայքայում է մարդու առողջությունը: Աղմուկի հետ են կապվում լսողության կորուստը, նյարդահոգեկան հիվանդությունների աճը, ֆիզիկական և մտավոր ընդունակությունների նվազումը:

2. Որտեղ անհրաժեշտ է, ը գրի՛ր:

Անակնկալ, անըմբռնելի, օրըստօրե, ակնթարթ, անընդմեջ, լուսնկա, մթնկա, համընդհանուր, մերթընդմերթ, անընթեռնելի, ակնհայտ, անընդհատ, անհյուրընկալ, սրընթաց:

Քանի՞ բառ ստացվեց, որտեղ ը կա։

9 բառ ստացվեց, որում ը կա։

Տեխնոլոգիա․ Առողջագիտություն

Առողջ լինելը մարդու սովորական վիճակն է։

Այն կախված է․
Քնելուց
Սննդից
Մարզվելուց
Հոգեվիճակից
Վնասակար նյութ չօգտագործելուց
Շրջական միջավայրից
Հիգենաից
Կրթությունից
Գենետիկայից
Աղքատությունից

Վերադասավորում եմ այս գործոններ ըստ իմ կարծիքով՝ կարևորությամբ․

Աղքատությունից
Սննդից
Քնելուց
Հիգենիայից
Գենետիկայից
Հոգեվիճակից
Կրթությունից
Շրջական միջավայրից
Մարզվելուց
Վնասակար նյութ չօգտագործելուց

Աշխարհագրություն․ Եվրոպա․ Ընդհանուր աշխարհագրական ակնարկ

1. Ընդհանուր կողմերով տալ Եվրոպայի տեղը քաղաքակրթության և մարդկության առաջընթացի գործում:

Մեծ է Եվրոպայի դերը քաղաքակրթության, մարդկության առաջընթացի գործում:
Եվրոպան քաղաքական, տնտեսական, ժողովրդագրական, սոցիալական, ռազմական,
ֆինանսական շատ բարդ մարմին է, բազմաբովանդակ համակարգ, համաշխարհային
տնտեսության «եվրակենտրոն» մոդելի բնօրրանը: Եվրոպան գիտությունների,
աշխարհագրական Մեծ հայտնագործությունների, վերածննդի, մեքենայական
արտադրության, արդյունաբերական հեղաշրջումների հայրենիքն է, միաժամանակ
«երեսնամյա», «հարյուրամյա», Առաջին և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմների
թատերաբեմը:

2. Սահմանել Եվրոպական խորհրդարան, Եվրոպական միության խորհուրդ,Եվրոպական հանձնաժողով, Եվրոպական դատարան, ԵԱՀԿ հասկացությունները:

Եվրոպական խորհրդարանն Եվրամիության համաօրենսդիր մարմինն է, ունի բյուջետային իշխանություն և իրականացնում է ժողովրդական հսկողություն եվրոպական բոլոր ենթակառուցվածքների նկատմամբ: Այն ձևավորվում է 5 տարի մեկ ուղղակի ընտրությունների միջոցով և ներկայումս ունի 736 պատգամավոր։ Եվրախորհրդարանին է վերապահված Եվրահանձնաժողովի նախագահող նշանակելը, կազմի հաստատումը, ինչպես նաև այն լուծարելու իրավունքը:

Եվրոպական միության խորհուրդը Եվրամիության հիմնական որոշումներ ընդունող մարմինն է: Այն կազմված է անդամ երկրների նախագահներից կամ վարչապետերից, ինչպես նաև եվրահանձնաժողովի նախագահից։ Յուրաքանչյուր ղեկավար կարևոր խնդիրների ժամանակ ունի վետոյի իրավունք։ Որոշումները ընդունվում են միաձայն՝ կոնսենսուսով։

Եվրոպական հանձնաժողովը Եվրախորհրդի անդամ երկրներից անկախ մարմին է, որը
պաշտպանում է Եվրամիության, որպես միջազգային անկախ կազմակերպության շահերը, արտաքին աշխարհում հանդես է գալիս նրա անունից, պատասխանատու է Խորհրդարանի և Միության խորհրդի որոշումների իրականացման համար: Այն կազմված է անդամ երկրների քաղաքացի մեկական նախարարներից, որոնք չեն ներկայացնում իրենց կառավարությունները, և քվեարկության ժամանակ ունեն մեկական ձայն։

Եվրոպայի խորհուրդը ժողովրդավարության խորացման, մարդու ազատության ու իրավունքների ընդլայնման հարցերով զբաղվող կազմակերպություն է։ Այժմ նրա կազմում կա 47 պետություն, Հայաստանն անդամակցում է 2001թ-ից։

3. Ինչպե՞ս կարող է ազդել <Ընդլայնված Եվրոպա-նոր հարևաններ> ծրագրի ազդեցությունը Եվրոպայի սահմանների , աշխարհում նրա տեղի ու դերի փոփոխության վրա:

4. Որո՞նք են Եվրոպայի քաղաքական քարտեզի քանակական և որակական փոփոխություննրը:

Եվրոպայի քաղաքական քարտեզը մեծ փոփոխությունների է ենթարկվել
Առաջին և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո` թե՛ քանակական և թե՛
որակական առումով:

Եվրոպան առանց Ռուսաստանի Դաշնության միավորում է 44 պետություն` 7.6 մլն. քկմ
տարածքով և 590 մլն. բնակչությամբ, այդ թվում 32 հանրապետություններ, 12
միապետություններ և բրիտանական տիրույթ Ջիբրալթարը:

Հայոց լեզու 09․09․22

1․Գրի՛ր երեքական այնպիսի բառեր, որոնց մեջ և տառն արտահայտի` 

ա) երկու հնչյուն

Երևան, արև, ձևանալ 

բ) երեք հնչյուն: 

նաև, միևնույն, Կիև

2․ Տրված առակից դուրս գրիր  

Ա․ այնպիսի բառեր, որոնց հնչյուններն ավելի շատ են, քան տառերը 

գտավ, քնած, և x3, խժռել, երբ, որ, եղջերուն, եղջերուի x2, ետևից x3, չկարողացավ, բռնել, որտեղ, չքացել, որսը

Բ․ այնպիսի բառեր, որոնք տարբերվում են գրությամբ և արտասանությամբ 

եղջերուն, եղջերուի x2, վերադարձավ, հանկարծ

Առյուծն ու նապաստակը

Առյուծը գտավ քնած նապաստակին և ուզում էր խժռել, երբ հանկարծ տեսավ. որ կողքով փախչում է եղջերուն: Նապաստակին թողեց ու ընկավ եղջերուի ետևից, իսկ նապաստակը աղմուկից զարթնեց ու փախավ:

Առյուծը շատ վազեց եղջերուի ետևից, բայց չկարողացավ բռնել և  վերադարձավ այնտեղ, որտեղ թողել էր նապաստակին: Տեսնելով, որ նա էլ արդեն չքացել է, ասաց.«Տեղն է ինձ, ձեռքիս որսը բաց թողեցի և  դատարկ հույսի ետևից ընկա»:

3․Դո՛ւրս գրիր այն բառերը, որոնցում կան հնչյունափոխված արմատներ. վերականգնիր անհնչյունափոխ ձևերը։

Գրադարան, մայրուղի, կատվազգի, զարդանախշ, գլխապտույտ, խնձորենի, լեզվաոճական, երկաթապատ, շինարարական, լուսանկար, գյուղամեջ, մայթեզր, կուտակել, բառիմաստ, ջրապտույտ, տուֆակերտ, սրբապատկեր, ուղղաձիգ։

գրադարան – գիր + ա + դարան
կատվազգի – կատու + ազգ
գլխապտույտ – գլուխ + ա + պտույտ
լեզվաոճական – լեզու + ա + ոճական
լուսանկար – լույս + ա + նկար
ջրապտույտ – ջուր + ա + պտույտ
կուտակել – կույտ + ակ +ել
սրբապատկեր – սուրբ + ա + պատկեր
ուղղաձիգ – ուղիղ + ա + ձիգ

4․Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր: 

Ա. Համարձակ, բարձունք, վերադարձ, վարձատրել, հարցուփորձ, հարձակում, մրցույթ:
Բ. Դեղձ, դաղձ, դեղձանիկ, բաղձանք, օձանմանատաղձագործ:  գ. Զմրուխտ, ապուխտ, բախտավոր, թախտ, խեղդել, կխտար, խրոխտ, ողկույզ, տախտակ,
 նախկին:
 դ. Ճեղքել, կմախք, աղքատ, կողպեք, վխտալ, եղբայր, սանդուղք: 

5․ Գրի՛ր ստեղծագործական աշխատանք՝ ընտրելով այս վերնագրերից մեկը՝

  • Մարդիկ վիճում են, երբ․․․
  • Իմ դպրոցական վեճերից
  • Վիճե՞լ, թե՞․․․
  • Այլ

Մարդիկ վիճում են, երբ նրանք համաձայն չեն ուրիշ մարդու կարծիքի հետ և չեն կարողանում քննարկել։ Իմ կարծիքով, վիճելը վատ բան չէ, սակայն քննարկելը ավելի լավ է, քանի որ դիմացինը կարող է ավելի հեշտ համաձայնվել քո կարծիքին, քան թե վիճելուց։ Քննարկելով մարդիկ իրար ավելի լավ են հասկանում, բայց հաճախ է լինում, երբ մեկը փորձում է հանգիստ քննարկել, իսկ մյուսը՝ վիճել։

Հանրահաշիվ 12․09․22

11-ա,գ,ե․ Տրված հավասարումից y-ն արտահայտեք x-ով․

ա) x + y = 5

y = 5 – x

գ) -3x + 2y = 7

2y = 7 + 3x
2y/2 = 7 + 3x/2
y = 7 + 3x/2

ե) -3,5x + 2y = 0,2

2y = 0,2 + 3,5x
2y/2 = 0,2 + 3,5x/2
y = 0,2 + 3,5x/2

12-ա,գ,ե,է․ Տրված հավասարումից y-ն արտահայտեք x-ով․

ա) 4x – y + 3 = 0

y = 4x + 3

գ) 3x + y – 2 = 0

-y = 3x – 2
y = -3x + 2

ե) 4x – 2y + 8 = 0

2y = 4x + 8
2y/2 = 4/2 x + 8/2
y = 2x + 4

է) 1/3x – 0,2y + 1 = 0

0,2y = 1/3x + 1
5 * 0,2y = 5/3x + 5
y = 1 2/3x + 5

14-ա,գ․ Նշեք հավասարման որևէ լուծում․

ա) 4x – y – 2 = 0

(2; 6)

գ) x – 2y + 4 = 0

(4; 4)

16-ա․ a-ի ի՞նչ արժեքի դեպքում (3; -2) թվազույգը 3x – ay – 4 = 0 հավասարման լուծում է։

3 * 3 – – 2a – 4 = 0
9 + 2a – 4 = 0
2a + 5 = 0
2a = -5
2a = -5
a = -5 : 2
a = -2,5

ՏՆԱՅԻՆ․

11-բ,դ,զ․ Տրված հավասարումից y-ն արտահայտեք x-ով․

բ) 2x – y = 3

y = 2x – 3

դ) 3x – 5y = 8

3x – 5y = 8
5y = 3x – 8
5y/5 = 3x – 8/5
y = 3x – 8/5

զ) x – 0,3y = 0,2

0,3y = x – 0,2
y = 10/3x – 10/3 * 0,2
y = 10/3x – 0,7 1/30

12-բ,դ,զ,ը․ Տրված հավասարումից y-ն արտահայտեք x-ով․

բ) x – 3y + 6 = 0

3y = x + 6
y = 1/3x + 1/3 * 6
y = 1/3x + 2

դ) 5x – 7y – 3 = 0

7y = 5x – 3
y = 5/7x – 1/7 * 3
y = 5/7x – 3/7

զ) 0,5x – 2y + 0,6 = 0

2y = 0,5x + 0,6
y = 0,25x + 0,3

ը) x/3 + y/6 – 2 = 0
y/6 = 2 – x/3
y = 12 – 2x

14-բ,դ․ Նշեք հավասարման որևէ լուծում․

բ) 3x + 2y = 7

(1; 2)

դ) 5x – 3y – 2 = 0

(7; 11)

16-բ․ b-ի ի՞նչ արժեքի դեպքում (-1; -4) թվազույգը bx – 7y – 3 = 0 հավասարման լուծում է։

-1b – 7 * -4 – 3 = 0
-1b – -28 – 3 = 0
-1b + 28 – 3 = 0
-1b + 25 = 0
-1b = -25
b = 25