Բնագիտություն. մեխանիկական շարժում, արագություն

Բնության մեջ մշտապես կատարվում են տեղափոխություններ: Փողոցներում շարժվում են ավտոմեքենաները և մարդիկ, երկնքում լողում են ամպերը, թռչում են թռչուններն ու ինքնաթիռները, ջրում լողում են ձկները: Տեղափոխելով մի տեղից մյուսը՝ մարմինները փոխում են իրենց դիրքը շրջապատի մարմինների նկատմամբ: Այդպիսի տեղափոխությունն անվանուն եմ մեխանիկական շարժում:
Մեխանիկական շարժումը որոշակի ժամանակահատվածում մարմնի դիրքի փոփոխությունն է այլ մարմինների նկատմամբ:
Մարմինները կարող են շարժվել արագ կամ դանդաղ, հավասարաչափ ու անհավասարաչափ, ուղղագիծ կամ կոր գծով:

1. Ի՞նչ է մեխանիկական շարժումը:

Այն արագությունը, որով մի մարմին տեղաշարժվում է։

2. Բերել բնության մեջ հանդիպող մեխանիկական  հավասարաչափ և անհավասարաչափ շարժման օրինակներ։

Հավասարաչափ են․ գետի հոսանքի արագությունը հարթ տարածության։

Անհավասարաչափ են․ ցանկացած մարմնի անկումը (օրինակ՝ տերևի անկումը ծառից)։

3. Ի՞նչ է ցույց տալիս արագությունը, որ բանաձևով է այն հաշվարկվում:

Արագությունը ցույց է տալիս թե ինչքան տարածություն է շարժվող մարմինը անցնում ինչ-որ ժամանակահատվածում։ Այն հաշվարկվում է V=s/t բանաձևով, որտեղ V-ն արագությունն է, s-ն՝ ճանապարհը և t-ն՝ ժամանակ։

4. Ո՞րն է արագության չափման միավորը:

Ամենատարածված չափման միավորներն են՝ կմ/ժ, մ/վ։

Բնագիտություն. քիմիական ռեակցիաներ (թեմայի ամփոփում)

1. Այն երևույթները, որոնց ընթացքում մի նյութը փոխարկվում է մեկ այլ նյութի, այսինքն՝ այլ բաղադրությամբ և հատկություններով նոր նյութեր են առաջանում, կոչվում են …:

Քիմիական

2. Այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը,  որից կազմված  կամ  պատրաստված է տվյալ մարմինը, չի փոխակերպվում այլ նյութի: Այդպիսի երևույթները կոչվում են …:

Ֆիզիկական

3. Այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը (մարմինները) փոխում են իրենց վիճակը, չափերը, ձևը, կոչվում են …:

Ֆիզիկական

4. Ներքոհիշյալ շարքից ընտրել ո՞րն է քիմիական, ո՞րն է ֆիզիկական երևույթ.

  • սառույցի հալվելը – Ֆիզիկական
  • երկաթի ժանգոտվելու երևույթը – Քիմիական
  • փայտի այրումը – Քիմիական
  • կայծակը և ամպրոպը – Ֆիզիկական

Վրթանես Փափազյան․ Առվակը

«Առվակը»

Առաջադրանքներ.

  • Գրել հետևյալ բառերի հոմանիշներ.
    հպատակ – ենթակա, հնազանդ
    թշվառություն – խեղճություն, աղքատություն
    շռայլ – վատնիչ, առատաձեռն
    ընդարձակ – մեծ, լայնարձակ
    գեղածիծաղ – ծիծաղկոտ
    պեղել – փորել, հանել
    խոխոջ – խոխոջյուն, կարկաչ
    սպրդել – ներթափանցել, սողոսկել
    գգվել – գուրգուրել, փարվել
    աննշմարելի – աննկատ, անտեսանելի
    բարվոքել – բարելավել, առողջացնել
    հեղեղատ – ձորակ, խանդակ
    ամբարտակ – պատվար, պատնեշ
    պերճություն – շքեղություն, ճոխություն
  • Բնութագրիր արքային:

Եսասեր և կամակոր արքա էր նա, որը ցանկանում էր ամեն ինչ իր համար։

  • Եվ մինչ արքայի պալատ ու այգի այդ ջրի տակ թաղվում փլում էին, դրսում հպատակների կյանքն այդ միևնույն ջրով աճում էր, բարվոքվում: — Համաձա՞յն ես, որ թագավորների պալատները պիտի ավերվեն, որ ծառաները լավ ապրեն. հիմնավորիր:

Եթե հեղեղը գալիս է քանդելու, նա քանդում է և թաագավորի պալատը և մյուսների տները։ Հեղեղը չի ընտրում որ մարդկանց սպանի որոնց խնայի։ Մեկի ավերը մյուսին երջանկություն չի կարող բերել։ Ես մտածում եմ, որ վատ պատմվածք էր։

  • Ջուրն այստեղ ինչի՞ խորհրդանիշ է, որ արգելք դնելուց ավելի է կատաղում, գալիս է օգնելու թույլերին և կործանելու իշխաններին:

Ջուրը ոնց-որ ժողովրդի բարկությունն է, Որը գալիս է քանդելու։ Բայց ավերելով նոր բան չի ստեղծվում բացի ավերածությունից։ Հարստություն և նոր բան կարող է ստեղծվել միայն աշխատանքով

  • Երբ ինձ արգելում են … ստեղծագործական աշխատանք:

Երբեմն հայրիկս ինձ արգելում է Յութուբ նայել։ Ամեն անգամ երբ արգելում է, պահանջում է, որպեսզի մի դաս անեմ։ Ես սկզբում ջղայնանում եմ, բայց հետո որոշում եմ դասն անել։
Արգելելը երբեմն լավ բան է, որովհետև եթե չարգելի, հավանաբար ամբողջ օրը կխաղայի և Յութուբ կնայեի։ Միայն մաթեմատիկան կսովորեի, որը իմ ամենասիրած առարկան է։