Մենք հեշտությամբ կարող ենք համոզվել, որ կան լավ այրվող նյութեր, մինչև անգամ՝ ինքնաբոցավառվող, և կան չայրվող նյութեր (ավազ, կրաքար, բազալտ, գրանիտ): Նյութերի այրման ընթացքում անջատվում է  ջերմություն: Բնության մեջ մեծ քանակներով հանդիպող այրվող նյութերը մարդն օգտագործել և օգտագործում է ջերմություն ստանալու համար: Դուք հեշտությամբ կթվարկեք դրանցից մի քանիսը՝ քարածուխ, փայտ, մազութ, բենզին, կերոսին, բնական գազ և այլն, որոնք անվանում են վառելանյութեր:

Դասի նպատակը՝

• Վառելանյութերի նշանակությունը բնության մեջ և մարդու կյանքում:

Երբ շատ տաք է լինում կամ մարդիկ կրակ են սկսում անտառին մոտիկ, ծառերը վառվում են և մի վառելանյութ կա, որը կրակը տարածում է ամբողջ անտառով՝ փայտ։

Եվ մարդիկ վառելանյութերը օգտագործում են նրանց առորյաում․ ճաշ պատրաստելու, տաք մնալու, և այլն։

• Քանի՞ տեսակի վառելանյութեր գոյություն ունեն երկրի վրա:

3․ պինդ՝ փայտ, հեղուկ՝ բենզին, գազային՝ բնական գազ։

• Ո՞ր վառելանյութերն են օգտագործել մարդիկ հին ժամանակներում և մեր օրերում:

Հին ժամանակներում որպես վառելանյութ օգտագործել են
փայտ, ածուխ, քարածուխ, ձեթ, գոմաղբ, տորֆ։

Նոր վառելանյութերի տեսակներ են
բենզին, կերոսին, մազութ, բնական գազ, տորֆ։

1. Ի՞նչ  է այրումը: Ինչո՞վ է ուղեկցվում  այն:

Այրումը օքսիդացման ռեակցիա է, որն ուղեկցվում է ջերմությամբ և լույսի անջատումով։

2. Հրդեհը հանգցնելու ի՞նչ միջոցներ գիտեք:

Ջերմաստիճան իջեցնումով։

Որոշ դեպքերում կարելի է շատ սառը ջուրով հանգցնել իսկ այլ դեպքերում՝ կրակմարիչով։

Ծածկոցով փակի այրվող առարկան, որ թթվածնի մուտքը փակես։

Եթե փոքր կրակ է, որն այդքան վտանգավոր չէ, կարելի է կոշիկ հագնել ու ոտքով գետնին խփել հենց կրակի վրա։

3. Ինչպե՞ս կվարվեք, եթե բնակարանում գազի հոտ զգաք:

Ես կբացեի բոլոր պատուհանները և բալկոնի դռները, որ կուտակումը դուրս գա։ Հետո էլեկտռականությունը կանջատեի որ կայծից հրդեհ չլինի։ Իսկ վերջապես դուրս կգայի բնակարանից և կանչեի գազի հսկիչներին։