Օձերը երկարավուն, առանց վերջույթների, գիշատիչ կենդանիներ են։ Օձերը կոպեր չունեն, իսկ մաշկը պատված է թեփուկներով։ Քանի որ օձերը նեղ են, նրանց զուգակցված օրգանները (թոքերը և երիկամները) տեղադրված են միմյանց դիմաց, այլ ոչ կողք կողքի: Օձերի մեծամասնությունը թունավոր չէ։ Թունավոր օձերն իրենց թույնը օգտագործում են ոչ թե ինքնապաշտպանության, այլ իրենց զոհին որսալու համար: Որոշ օձեր ունեն բավականաչափ ուժեղ թույն, որպեսզի սպանեն չափահաս մարդու:
Աշխարհում ներկայումս կա օձերի ավելի քան 3900 տեսակ։ Դրանք կարելի է գտնել բոլոր մայրցամաքներում, բացառությամբ Անտարկտիդայի, և հիմնական ցամաքային հատվածում, բացառությամբ որոշ կղզիների։
Ամենակարճ օձը բարբադոսյան թելային օձն է (Leptotyphlops carlae), որի առավելագույն չափը 10,4 սմ է։ Այն ոչ թունավոր օձ է, որը սնվում է միջատների թրթուրներով։ Այն ապրում է Կարիբյան ծովի Բարբադոս կղզում և համարվում է ծայրահեղ վտանգված՝ բազմաթիվ գործոնների պատճառով: Այս տեսակի մասին հետաքրքիր փաստն այն է, որ մայրերը միաժամանակ միայն մեկ ձու են ածում, իսկ երեխաները ձվից դուրս գալիս արդեն մայրական չափի մոտավորապես կեսն են:
Օձի ամենաերկար տեսակը ցանցավոր պիթոնն է (Malayopython reticulatus), որի արու միջին չափը 3-4,2 մ է, իսկ էգը՝ առնվազն 4,8 մ և մինչև 6 մ: Ամենաերկար ցանցավոր պիթոնը հասել է 9,9 մետրի (!!!): Սրանք ոչ թունավոր տեսակներ են, այնուամենայնիվ, նրանք չափազանց վտանգավոր են՝ կարողանալով փաթաթել և խեղդել իրենց զոհին: Նրանք ուտում են շատ կենդանիներ՝ հավից մինչև վայրի խոզեր։ Պիթոններն ապրում են արևադարձային անտառներում և մոտակա խոտածածկ տարածքներում, ինչպես նաև հակված են ապրել գետերի և մոտակա առուների ու լճերի մոտ: Նրանք հիանալի լողորդներ են։ Համարվում է, որ այն վտանգված տեսակ չէ։
Գոյություն է ունեցել ավելի երկար և մեծ օձերի մի տեսակ՝ Հսկա բոաները (Titanoboa), որն անհետացած է համարվում: Դրանք ապրում էին այժմյան Լա Գուախիրա տարածքում Հյուսիս-արևելյան Կոլումբիայում: Ենթադրվում է, որ այս օձերի երկարությունը հասնում էր 14 մետրի:
Հայաստանում ամենատարածված օձի տեսակը հայկական իժն է (Montivipera raddei)։ Այն ապրում է Հայաստանում և շրջակա մի քանի այլ երկրներում: Այն թունավոր է, երկարությունը հասնում է 1 մետրի, իսկ պոչը՝ ընդամենը 5-6 սմ: Ուտում է միջատներ, մողեսներ և կրծողներ։
Հայաստանի ամենավտանգավոր օձը գյուրզան է կամ մոխրօձը (Macrovipera lebetina), որը խոշոր իժերի ցեղի օձ է։ Երկարությունը կարող է հասնել մինչև 1,8 մետրի։ Կծածը վտանգավոր է մարդու և կենդանիների կյանքի համար։
Դավիթ Ապիտոնյան 